Ο «Καποδίστριας» επιστρέφει. Το υπουργείο Εσωτερικών προωθεί το σχέδιο που ονομάζει «Καποδίστρια 2», το οποίο έχει σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των Δήμων, των νομαρχιών και των περιφερειών της Ελλάδας, ώστε αυτοί να γίνουν πιο εύρωστοι, οικονομικά και δημογραφικά.
Ο πρώτος «Καποδίστριας» ξεκίνησε το 1998 και είχε συναντήσει πολλές αντιδράσεις σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας. Παρόλα αυτά πέτυχε το στόχο του, να προχωρήσει σε μια πρώτη μείωση του τεράστιου αριθμού των διοικητικών κέντρων που υπήρχαν μέχρι τότε.
Σήμερα οι Δήμοι της Ελλάδας είναι 1034. Ο αριθμός αυτός είναι σίγουρα πολύ μεγάλος, δεδομένου του μεγέθους της χώρας μας. Μετά την έκβαση του «Καποδίστρια 2» οι Δήμοι θα μειωθούν στους περίπου 400, οι περιφέρειες να γίνουν 6 και οι νομαρχίες από 52 που είναι σήμερα, να γίνουν 16. Οι δήμοι θα οργανωθούν έτσι ώστε να έχουν ο καθένας τους πάνω από 30.000 εγγεγραμμένους δημότες.
Ο μικρότερος αριθμός των νέων διοικητικών δομών θα κάνει αυτές τις δομές πολύ πιο ευέλικτες και θα τις φέρει πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ένας από τους στόχους είναι να αυξηθούν τα μεγέθη των περιφερειών σε οικονομικό και ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να είναι έτοιμες να δεχτούν το 4ο Κοινοτικό πλαίσιο Στήριξης, το οποίο δίνει ιδιαίτερη σημασία στις περιφέρειες.
Πρέπει βέβαια να τονίσουμε ότι, από όλες τις σχετικές πληροφορίες, φαίνεται πως στο νέο μοντέλο οργάνωσης θα γίνει και ιδιαίτερη προσπάθεια οι νέες υποδομές που θα δημιουργηθούν να είναι ποιοτικές και εξελίξιμες και να εξαλειφθούν από αυτές πολλά από τα προβλήματα που είχαν στο παρελθόν.
Ο νέος «Καποδίστριας» θα έχει δύο στάδια. Στο πρώτο θα γίνουν οι ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων που είναι εύκολο να ενωθούν λόγω τοπικών και οικονομικών «συγγενειών». Αφού θα ολοκληρωθούν αυτές οι συνεννώσεις, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στο δεύτερο στάδιο, που θα είναι οι υποχρεωτικές συνεννώσεις.
Οι σημερινές νομαρχίες και οι δημαρχίες δεν θα κλείσουν, ούτε θα μειωθεί το προσωπικό τους, αλλά θα μετατραπούν σε «υποκαταστήματα» των νέων και μεγαλύτερων διοικητικών κέντρων. Ο πολίτης δεν θα πρέπει να προβληματιστεί καθόλου, αντίθετα, θα εξυπηρετείται πιο εύκολα.
Η σημαντικότερη αλλαγή του «Καποδίστρια 2» σε σχέση με τον προκάτοχό του είναι ότι αυτή τη φορά θα μειωθούν και οι δήμοι και κοινότητες της Αθήνας και Θεσσαλονίκης, τους οποίους δεν …τόλμησε να πειράξει ο προηγούμενος Καποδίστριας. Βέβαια, σε αυτά τα τεράστια κτηριακά συγκροτήματα δεν μπορεί να γίνει μεγάλη μείωση διοικητικών περιοχών. Δημοσιεύμα του Ελεύθερου Τύπου αναφέρει ότι οι 100 δήμοι της Αττικής και οι 21 κοινότητές τους θα μειωθούν σε 90 περίπου και ότι οι μεγάλες συνενώσεις θα γίνουν στις κοινότητες της Βορειοανατολικής Αττικής. Πιο πιθανό είναι ότι η περιοχή της Λαυρεωτικής να γίνει ένας δήμος με έδρα το Λαύριο, οι κοινότητες της Βόρειας Αττικής ένας δήμος με έδρα τον Αυλώνα και στην Ανατολική Αττική οι κοινότητες ένας δήμος με έδρα το Μαραθώνα.
Ας ελπίσουμε ότι ο «Καποδίστριας 2», θα διορθώσει μερικά από τα προβλήματα που ταλανίζουν αρκετούς τόπους της ελληνικής επικράτειας, μερικά από τα οποία οφείλονται στο γεγονός ότι ο πρώτος «Καποδίστριας», λόγω ίσως και των πολλών αντιδράσεων, δεν ολοκλήρωσε όλες τις απαραίτητες οικονομικές και υποστηρικτικές δομές που θα έπρεπε να γίνουν, και έτσι σήμερα πολλοί Δήμοι και Νομαρχίες αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Ίσως, με τη νέα οργάνωση, αυτοί οι Δήμοι θα ανασάνουν.
Οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι η Ελλάδα είναι πλέον έτοιμη να ανταπεξέλθει στο νέο μοντέλο αυτοδιοίκησης. Αναμένεται φυσικά να υπάρξουν αντιρρήσεις, καθώς αρκετοί είναι εκείνοι που θα θεωρήσουν ότι θίγονται τα συμφέροντά τους. Κάθε αλλαγή συναντά πάντοτε αντιδράσεις και αυτό είναι κάτι λογικό και αναμενόμενο. Ας ελπίσουμε όμως ότι οι αντιδράσεις που θα δημιουργηθούν δεν θα οφείλονται μόνο σε μικροπολιτικά ή τοπικιστικά ή προσωπικά κίνητρα, αλλά θα έχουν σκοπό κυρίως να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Πέρα από όλα αυτά, ας ελπίσουμε ότι ο νέος Καποδίστριας θα βοηθήσει να οργανωθεί έτσι η επικράτεια της Ελλάδας ώστε να προωθηθούν περισσότερο οι φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες…